Trong thế giới của công nghệ thông tin, dây mạng là một thành phần không thể thiếu, đóng vai trò như “mạch máu” truyền dẫn dữ liệu. . Khi bạn cần triển khai một hệ thống mạng cho gia đình, văn phòng hay doanh nghiệp, một trong những câu hỏi đầu tiên có thể là: “Nên sử dụng dây mạng 4 sợi hay 8 sợi?”.
Mặc dù có vẻ ngoài khá giống nhau, nhưng cấu tạo và hiệu suất của hai loại dây mạng này lại có sự khác biệt rất lớn. Việc lựa chọn sai không chỉ ảnh hưởng đến tốc độ truyền dữ liệu mà còn gây lãng phí chi phí và công sức. Bài viết này, Fasttel sẽ so sánh dây mạng 4 sợi và 8 sợi khác nhau như thế nào, phân tích chi tiết về cấu tạo, nguyên lý hoạt động, ưu nhược điểm và ứng dụng thực tế của từng loại, giúp bạn có cái nhìn toàn diện và đưa ra quyết định đúng đắn nhất.
Dây mạng 4 sợi và 8 sợi khác nhau như thế nào

Sự khác biệt cốt lõi giữa dây mạng 4 sợi và 8 sợi nằm ở số lượng cặp dây xoắn đôi bên trong. Cả hai đều thuộc loại cáp xoắn đôi (Twisted Pair Cable), nhưng nguyên lý truyền dẫn lại khác nhau đáng kể.
Dây mạng 4 sợi (2 cặp dây xoắn đôi)
Cấu tạo: Dây mạng 4 sợi chỉ chứa hai cặp dây xoắn đôi bên trong. Thường là các cặp màu cam-trắng cam và xanh lá-trắng xanh lá.
Nguyên lý hoạt động: Trong chuẩn Ethernet 10/100BASE-T, chỉ có 4 sợi dây được sử dụng để truyền và nhận dữ liệu:
- 1 sợi để truyền (Tx): Dữ liệu đi ra.
- 1 sợi để nhận (Rx): Dữ liệu đi vào.
- 2 sợi còn lại (Tx và Rx) được sử dụng làm dây truyền và nhận ngược lại.
- Hai cặp dây còn lại (màu xanh dương-trắng xanh dương và nâu-trắng nâu) không được sử dụng và có thể bị cắt bỏ để tiết kiệm chi phí.
Dây mạng 8 sợi (4 cặp dây xoắn đôi)
Cấu tạo: Dây mạng 8 sợi chứa bốn cặp dây xoắn đôi bên trong, bao gồm: cam-trắng cam, xanh lá-trắng xanh lá, xanh dương-trắng xanh dương và nâu-trắng nâu.
Nguyên lý hoạt động: Cả 8 sợi đều được sử dụng để truyền và nhận dữ liệu, đặc biệt là trong các chuẩn mạng Gigabit Ethernet (1000BASE-T) trở lên.
- Trong mạng 10/100Mbps: Chỉ 4 sợi được sử dụng, 4 sợi còn lại dùng để hỗ trợ tính năng cấp nguồn qua Ethernet (PoE).
- Trong mạng 1000Mbps (Gigabit): Cả 8 sợi đều được sử dụng để truyền và nhận dữ liệu đồng thời. Mỗi cặp dây xoắn đôi có thể truyền và nhận dữ liệu cùng lúc, giúp tăng gấp đôi tốc độ truyền tải lên đến 1000Mbps (1Gbps).
Tìm hiểu thêm về: Fiber optic là gì? Cấu tạo và chức năng của Fiber
So sánh chi tiết về hiệu suất và ứng dụng

Sự khác biệt về cấu tạo dẫn đến những khác biệt lớn về hiệu suất, tốc độ và các ứng dụng thực tế của hai loại dây mạng này.
Tiêu chí so sánh | Dây mạng 4 sợi | Dây mạng 8 sợi |
Số lượng lõi | 4 sợi (2 cặp xoắn đôi) |
8 sợi (4 cặp xoắn đôi)
|
Tiết kiệm chi phí | Thấp hơn (do dùng ít dây hơn) |
Cao hơn (đắt hơn một chút)
|
Tốc độ truyền tối đa | 100 Mbps (chuẩn 100BASE-T) |
1000 Mbps (chuẩn 1000BASE-T)
|
Khả năng tương thích | Hỗ trợ 10/100Mbps |
Hỗ trợ 10/100/1000Mbps
|
Tính năng PoE (cấp nguồn qua mạng) | Không hoặc rất hạn chế |
Hỗ trợ hiệu quả và ổn định
|
Độ bền kéo | Kém hơn một chút | Tốt hơn |
Ứng dụng | Mạng văn phòng cơ bản, camera IP 100Mbps, máy in, mạng gia đình cũ. |
Mạng doanh nghiệp, trung tâm dữ liệu, máy chủ, camera 4K, Smart TV, kết nối đường trục, các thiết bị yêu cầu tốc độ cao.
|
Tốc độ truyền dẫn
Đây là sự khác biệt quan trọng nhất:
- Dây mạng 4 sợi: Chỉ có thể đạt tốc độ tối đa 100 Mbps. Nếu bạn cắm dây mạng 4 sợi vào một cổng Gigabit, nó vẫn chỉ hoạt động ở tốc độ 100 Mbps.
- Dây mạng 8 sợi: Có thể đạt tốc độ lên tới 1000 Mbps (1 Gbps) hoặc cao hơn, tùy thuộc vào loại cáp (Cat5e, Cat6, Cat6a, Cat7…). Cả 8 sợi đều tham gia truyền dữ liệu, giúp tăng băng thông lên gấp 10 lần so với dây mạng 4 sợi.
Khả năng tương thích và “chuẩn hóa tương lai” (Future-proof)
- Dây mạng 4 sợi: Đã lỗi thời và không còn phù hợp với các chuẩn mạng hiện đại. Nó chỉ tương thích với các thiết bị cũ, hoạt động ở tốc độ 10/100Mbps.
- Dây mạng 8 sợi: Hỗ trợ đầy đủ các chuẩn mạng 10/100/1000Mbps và cao hơn. Việc sử dụng dây 8 sợi ngay từ đầu sẽ đảm bảo hệ thống mạng của bạn không bị lỗi thời, sẵn sàng cho việc nâng cấp tốc độ trong tương lai mà không cần phải thay thế dây.
Hỗ trợ cấp nguồn qua Ethernet (PoE)
- Dây mạng 4 sợi: Không thể hỗ trợ PoE một cách hiệu quả và an toàn. Nếu cố gắng cấp nguồn, nó có thể gây quá tải, làm nóng dây và tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.
- Dây mạng 8 sợi: Đây là lựa chọn lý tưởng cho các ứng dụng PoE. 4 sợi dùng để truyền dữ liệu và 4 sợi còn lại dùng để cấp nguồn. Điều này giúp hệ thống hoạt động ổn định và an toàn, đặc biệt quan trọng với các thiết bị như camera IP, điện thoại VoIP và các điểm truy cập không dây (AP).
Khi nào nên sử dụng dây mạng 4 sợi và dây mạng 8 sợi?

Việc lựa chọn dây mạng phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu và mục đích sử dụng của bạn.
Bạn nên cân nhắc dây mạng 4 sợi khi:
- Nhu cầu sử dụng rất cơ bản: Bạn chỉ cần kết nối một số thiết bị đơn giản như máy in, máy fax hoặc các máy tính cũ chỉ có cổng mạng 10/100Mbps.
- Ngân sách cực kỳ hạn chế: Dây mạng 4 sợi có giá thành rẻ hơn một chút so với dây 8 sợi.
- Tốc độ không phải là ưu tiên hàng đầu: Bạn chỉ cần kết nối Internet cho các tác vụ duyệt web, đọc tin tức cơ bản, không có nhu cầu truyền tải dữ liệu dung lượng lớn hay xem phim 4K trực tuyến.
Việc sử dụng dây mạng 4 sợi có thể gây ra hiện tượng nghẽn cổ chai (bottleneck) nếu các thiết bị khác trong mạng của bạn có tốc độ cao hơn. Ví dụ, nếu bạn có đường truyền Internet 100Mbps nhưng lại dùng dây mạng 4 sợi, bạn sẽ không thể tận dụng hết tốc độ đó.
Bạn nên sử dụng dây mạng 8 sợi khi:
- Tốc độ là ưu tiên hàng đầu: Bạn cần tốc độ Internet cao để chơi game trực tuyến, xem phim 4K/8K, làm việc với các tệp tin dung lượng lớn, hoặc sử dụng các ứng dụng đám mây.
- Xây dựng mạng lưới “chống lỗi thời”: Dây mạng 8 sợi tương thích với các chuẩn mạng hiện tại và tương lai (Gigabit Ethernet, 10G Ethernet), giúp bạn không phải thay thế dây khi nâng cấp hệ thống.
- Sử dụng các thiết bị cần PoE: Nếu bạn có kế hoạch lắp đặt camera IP, điện thoại VoIP, điểm truy cập Wi-Fi hoặc các thiết bị cấp nguồn qua mạng khác, dây mạng 8 sợi là lựa chọn duy nhất.
- Triển khai mạng cho doanh nghiệp: Trong môi trường doanh nghiệp, tốc độ và độ ổn định của mạng là yếu tố sống còn. Dây mạng 8 sợi là tiêu chuẩn bắt buộc để đảm bảo hiệu suất công việc và sự liên tục của hệ thống.
- Nối các thiết bị tốc độ cao: Máy tính, máy chủ, Smart TV, PlayStation, Xbox, và các thiết bị lưu trữ NAS đều cần dây mạng 8 sợi để tận dụng hết khả năng của chúng.
Tham khảo về: Bộ Chuyển Đổi Quang Điện Là Gì? Nguyên Lý Hoạt Động Ra Sao?
Nhận biết và phân biệt dây mạng 4 sợi và 8 sợi

Cách đơn giản nhất để nhận biết là nhìn vào số lượng dây bên trong.
- Dây mạng 4 sợi: Khi cắt lớp vỏ ngoài, bạn sẽ thấy 4 sợi dây bên trong.
- Dây mạng 8 sợi: Bạn sẽ thấy đủ 8 sợi dây, được chia thành 4 cặp xoắn đôi.
Ngoài ra, khi bấm đầu mạng RJ45, bạn cũng có thể nhận biết qua cách đấu dây.
- Dây 4 sợi: Chỉ cần đấu 4 dây vào các chân 1, 2, 3, 6 theo chuẩn T568B hoặc T568A.
- Dây 8 sợi: Cả 8 dây được đấu vào đủ các chân của hạt mạng.
Kết luận
Tóm lại, sự khác biệt giữa dây mạng 4 sợi và 8 sợi là rất rõ ràng và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất mạng của bạn. Mặc dù dây 4 sợi có thể có giá thành rẻ hơn, nhưng nó đã trở nên lỗi thời và không còn đáp ứng được nhu cầu tốc độ cao của các ứng dụng hiện đại. Việc đầu tư vào dây mạng 8 sợi ngay từ đầu là một quyết định thông minh. Nó không chỉ đảm bảo tốc độ tối đa cho hệ thống hiện tại mà còn giúp bạn “chuẩn hóa tương lai”, tránh được việc phải thay thế và đi lại dây mạng tốn kém sau này.